Október handann við hornið

Já með sanni segja að tíminn fljúgi áfram sérstaklega þegar maður er kominn yfir fimmtugt. Strax kominn okt og þá eru bara 85 dagar til jóla. Svo áður en maður snýr sér við er komið nýtt ár með nýjum möguleikum. 

September er yfirleitt kallaður Svart September hérna í konungsríkinu þ.e.a.s í fiskveiðahlutanum af ríkinu  en þá er yfirleitt lélegast fiskerií nánast öll veiðarfæri, sennilega skapast það af hitastigi sjávar og fiskurinn er upp í sjó eins og við köllum það nojarinn kallar það fesken eða fisken (eftir hvar þú kemur) går pelagisk. Hitastig sjávar hefur verið stighækkandi hérna síðan ég byrjaði að koma hingað norður yfirborðshiti har um 6-7 gráður fyrstu sumrin hérna í 2014 og 2015 í sumar fór hann í 14,3 gráður. Tek það fram að eru mínar mælingar með hita frá mínum dýptarmælir. Svo það er klárt að það eru breytingar gerast hér í hafinu hvort það er að mannavöldum eða nátúrunnarvöldum ætla ég að láta aðra um að dæma. Þetta hefur svo sannanlega áhrif á allt lífríkið hérna miklar breytingar á stuttum tíma. 

ÍSeptember er einnig  haustjafndægur því í september gerist það að dagurinn verður styttri en nóttin. Svo nú förum við inn í að sólargangur hér í norðrinu verður alltaf styttri og styttri yfir haffletinum eða sjóndeildarhringnum og að lokum kemur hún bara ekkert upp fyrir hringinn þá byrjar  svartatíðin eða mørketid, Það gerist í nóvember nú er Båtsfjord kannski eins og Bíldudalur fjöll sem umkringja staðinn kannski ekki eins tignarleg og Bylta og Bíldudalsfjall. Það er þess valdandi að við erum hætt að sjá sólina aðeins fyrr en svokölluð svartatíð byrjar en frá ca 21. nóvember til 20 janúar höfum við ekki sól.  20 janúar 2025 kemur hún upp hjá okkur aftur kl 1140 að staðartíma og lætur sig hverfa aftur kl 1245.

Svartatíðin kallast einnig bláitíminn sem sagt þeir klukkutímar þar sem er birta eða birtuslæðingur í kringum hádegið.

Svarti September hefur því áhrif á útgerðina hjá okkur eiginlega er ég búinn að læra að í september er best að taka frí en samt samt.

 

Við stoppuðum á Solrun B 14 ágúst var bara svo lítið að hafa og óhemju að krabba í trossunar voru bara gjörsamlega fullar  algjör martröð þegar eingöngu er leyfilegt hafa 2% krabba í róðri  svo við stoppuðum og að sjálfsögðu tókum við krabbann á Minibanken 2 og restina á Minibanken 1, mokveiði var og þurftum við ekki margar gildrur til fá upp kvótana.

 

 

 

 

 

 

 

Eftir þetta skelltum við okkur til Króatíu í viku þar sem bara var slappað af og buslað í sjónum, var alveg frábært fyrsta skipti sem ég kem til Króatíu en mæli með því.

 

Eftir að heim var komið fórum við að undirbúa að byrja aftur á Solrun B fá netin í hafið. áður en farið var á stað var ákveðið að stilla ventla og athuga spíssa í Yanmar í slippnum h Barents Skipsservice , átti þetta að taka ca 1 dag og það stóðast allt vinnulega séð en þegar verið var að setja saman aftur var ákveðið að skipta um o-hringi sem tengja saman sleflögnina frá spíssunum 28 stk og vitið þið þetta var ekki til í Konungsríkinu mátti pantast frá Hollandi átti að taka 4 daga en tók 14 daga með einhverjum misskilningi og bulli klúðraðist þetta svona hjá þeim. Við misstum svo sem ekki af miklu því fiskeríð mjög lélegt hjá þeim sem voru að prufa.

Minibanken er kominn í dvala fram í apríl held ég mögulega tökum við einhvern krabba í janúar ef verðið verður gott og við blönk en Svein vinur okkar frá Sund í Lofoten sagði alltaf þeir sem fiska krabba í janúar er þeir sem eru blankir eftir jólin örugglega eitthvað til í því hjá kallinum.

 

Miklar sviptingar eru framundan í norskum sjávarútvegi , lykilorðið  er kvótaniðurskurður í þeim tegundum sem eru kvótasettar og kvótasetning í öðrum tegundum með miklum kvótaskerðingum. Þannig að nú verður þetta mjög erfitt með lítið kvótagrunnlag. Næsta ár og næstu ár verða því mjög krefjandi fyrir okkar litlu útgerð og fleiri útgerðir. Fólk talar hér um krísuna sem varð í kringum 1990 en þá var síðasta stóra krísa hér sem leiddi til gjaldþrota hjá mjög mörgum útgerðum það sem er kannski ennþá meir krefjandi nú,  er að árið 1990 var bara þorskurinn sem var kvótasettur en aðrar tegundir voru frjálsar svo flotinn gat einbeint sér að öðrum tegundum núna er það öðruvísi nánast allar tegundir eru kvótabundnar svo það má segja að við séum með bakbundnar hendur núna. Hinn hliðin á kvótapeningnum er að skuldseting er hlutfallslega miklu meiri núna en hún var árið 1990 aðallega vegna söluverðmæti kvótans sem hefur skipt um hendur hefur hækkað mjög mikið sem svo hefur leitt til aukinnar skuldsetningar, þriðja hliðin er endurnýjun flotans en mikið að nýjum flottum bátum hafa verið byggðir síðustu árin með tilheyrandi skuldsetningu.

 

Allt stefnir í að þorskkvótinn fyrir næsta ár verði sá lægsti síðan 1991 eða um 311.587 tonn sem svo mun deilast á Noreg . Rússland og aðrar þjóðir sem hafa rétt til veiða Barentshafinu. Svo sennilega mun ég með einn 9m grunnkvóta á Solrun B fá að fiska milli 12 til 17 tonn af þorski á næsta ári. Minibanken sem er í opna kerfinu mun sennilega fá kvóta á milli 5 til 7 tonn. Stórnvöld hafa gefið það út við verðum að hlusta á fiskifræðingana fylgja þeirra ráðum til byggja um sjálfbærann þorskstofn. 

Þegar ég kom fyrst til Noregs að vinna hautið  2008 var þorskstofninn um 430.000 tonn eftir það byrjaði hann telja upp og fór mest í milljón tonn árið 2013 allt eftir ráðleggingum fiskifræðinnar aldrei hefur verið veidd meira úr stofninum en ráðleggingar fiskifræðinnar samt  nú 11 árum eftir toppárið er stofninn kominn undir sjálfbærni veit ekki setur það ekki spurningarmerki við fiskifræðina sem er stunduð bæði hér og víða. 

Í ár hefur líka gerst að ýsukvótinn hefur allur fiskast það hefur ekki gerst síðan 2008 sem sagt verið frjálsar ýsuveiðar þangað til nú hjá kystflåten strandveiðiflotanum ( bátar frá 7m til 29 m ) en 3 . september voru beinar ýsuveiðar stoppaðar í fiskiflotanum sem er yfir 11m þ.e.a.s bátar sem hafa kvóta yfir 11m. Það er mjög flókið að útskýra þetta í stuttu máli. Norðmenn hafa ekki kvótaleigu eða slíkt allir hafa sinn kvóta og í tilfelli þar sem heildarýsukvóti hefur ekki náðst er notast við svokallaða yfirreiknun eða yfirdeilingu. Kvótinn eykst þá á pr bát langt umfram úthlutun bátsins aflamarkinu í tegundinni , þetta gerir mönnum kleift til nýta kvótann til topps. Mjög sniðugt til kvótinn náist þá hafa þeir sem leggja sig eftir ýsu tildæmis möguleika á að veiða hana án þess að þurfa leigja aflaheimildir frá einhverjum sem ekki veiðir ýsu. Ókosturinn er svo auðvita það getur komið upp sú staða að kvótinn fiskast upp eins og í ár þá er þeir sem hafa fiskað yfir sinn úthlutaða kvóta búnir og geta því ekki haldið veiðum áfram beinni sókn í þá tegund áfram geta þeir haft tegundina sem meðafla. Eins og staðan er í dag er leyft hafa 30% meðafla í ýsu þ.e.a.s þeir bátar sem eru búnir með sinn úthlutaða ýsukvóta.

Þessi snúna stað hefur einnig mikill áhrif á vinnslunnar og fiskimóttökunar í landi þær fá ekki nógann fisk sem hefur leitt til að margar hafa bara hreinlega lokað og fólkið komið á atvinnuleysisbætur

Þegar ég upplifa aftur svona ástand 30 árum eftir að ég upplifði síðast svona sjávarútvegskrísu vestur á fjörðum. Vonar maður að norsk stjórnvöld verðleggji öll þessi litlu þorp og fólk sem hefur tekið þátt að byggja upp norskann sjávarútveg á annan hátt en var gert á eyjunni á sínum tíma. 

 

Það þýðir svo sem ekkert að mála allt svart , ferð ekki langt á svartsýninni sagði afi oft, Staðan er samt krefjandi og því þurfum við hugsa rétt og taka réttar ákvarðanir. 

 

 

 

 

 

  

 

 

 

 

 

 

 

 

Bíta í skjaldarendur og áfram gakk

Sumarið farið telja niður

Eftir ótrúlega góðann júlí mánuð hér i norðrinu heilsa ágúst með á svipuðum nótum. Samt vitum við að sumrinu er farið að halla sólin er farinn lækka á lofti og haust og vetur einusinni enn framundan .

 

 

Solrun B klár í nýjan dag 

 

 

 

 

 

 

 

Þeð er búið að vera nóg gera þetta sumrið í útgerðarbrasinu grálúða tekinn á Tromsøflaket 70 - 80 milur norður af Tromsø. Grálúðan hérna er svona svipað uppbyggt og strandveiðar opin pottur með aflahámarki á bát eftir lengd bátsins Solrun B er 11,95 m löng svo við erum í flokkunum undir 15 m og fengum þetta árið 15 tonn. Grálúðan er velborguð þess vegna mikilvæg tekjulind hjá okkur sem erum með lítinn þorskkvóta. Í ár var ótrúlega margir bátar á lúðunni og mikið um að vera á miðunum . Sjálfar veiðarnar opnuðu á miðnætti 3 júni við vorum komin á miðin kl 20 1 júni til fá stæði til leggja síðan var bið í 2 daga áður en byrjað var fiska, sem betur fer gengu veiðarnar vel við náðum okkar skammti á 4 dögum en heildarkvótinn var uppfiskaður á einni viku svo margir náðu ekki öll og af 182 bátum undir 15 m náðu einungs 65 bátar sínum kvóta en yfir 500 bátar vorum á veiðum þessa viku sem tímabilið var.

 

Við lönduðum grálúðunni þetta árið í Kvaløyvåg sem er lítil staður hálftíma fyrir norðan Tromsø. Vorum þetta tvær ferðir hjá okkur.

 

Eftir grálúðuna tókum við smá krók sigldum til Reipå og náðum í búslóðina okkar þar sem við vorum búin að selja húsið þetta var bara 300 sjómílna krókur.

 

Á leiðinni aftur norður frá Reipå. Nordland skartaði sínu fegursta þegar við kvöddum

 

 

 

 

 

 

 

 

Þegar norður var komið voru gildrunar settar út beitingarkerfið tekið frá borði kóngakrabbinn tekinn í tveimur ferðum og svo netin um borð og höfum við verið að púska með ufsanet í júli með svona la la árangri.

 

Tókum við einnig tókum við hluta af krabbakvótanum á Minibanken , já nú erum við komin með kóngakrabbakvóta á Solrun B og Minibanken. Við eigum eftir ca 200 kg þar. Ágætverð er fyrir krabbann eða um 500 kr norskar fyrir kg svo þetta er góð búbót fyrir kvótalítlar útgerðir en tildæmis er kvótinn í opna kerfinu núna 11 tonn af þorski.

 

 

 

 

 

 

Á landleieið eina nóttina á Minibanken eftir hafa dregið vormline í unglingakvótanum

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Síðan tók hún Jóna Krista ungdomskvota á Minibanken og var ég með í áhöfninni við lögðum vormline og drógum hana þegar við vorum búin að draga netin, þetta voru 3 ferðir hjá okkur að ná því sem hún má taka en hún má þéna fyrir 50.000 norskar ca 1,5 tonn af þorski. Þetta er sniðugt hjá norsarnum að gefa unga fólkinu möguleika kynnast sjómennsku og í leiðinni fá sumarpening .

 

Stoltur ungdomsfisker í löndun 

 

 

 

 

 

 

 

 

Í júni urðu líka sórtíðindi hjá okkur en fyrsta barnabarnið kom í heiminn hjá Lovísu og Nicolai í Kaupmannahöfn þar sem þau eru búsett svo það varð smá skreppitúr til Köben reyndar er það nokkuð langt ferðalag Båtsfjord-Kirkenes-Oslo-Køben. Á þotuöld er þetta ekki svo lengi verið að skreppa þetta tekur þó 10 tíma. Båtsfjord er sem sagt ekki í allafara leið, en eins og Gunnsteinn kaupfélagsstjóri í Norðurfirði á Ströndum sagði einu sinni við Sólrúnu þegar við vorum á ferðalagi þar fyrir allmörgum árum þegar hún sagði við hann yfir afgreiðsluborðið " hver vill eiginlega búa hér lengst norður frá langt frá öllu " þá sagði kallinn " langt frá hverju " 

 

MInibanken 2 Var einnig á grálúðu Svanur fór niður í bananaholu náði hann helmingnum af sínum kvóta þessa viku sem var opið svo hann er að fara aftur í ágúst þegar annað tímabilið byrjar og ætlar að reyna taka upp restina af kvótanum í tveimur ferðum.

 

Við hinsvegar erum að fara í sumarfrí til Köben í eina viku. 

 

Mánaðarlok þ.e.a.s maí er nánast búinn.

Í síðasta bloggi voru páskarnir handan við hornið svo þegar þetta er skrifað er þeir löngu búnir og meiri segja erum við búin að fagna hvítasunnunni og þjóðhátíðardeginum hér í konungsríkinu.

 

 

Við reyndum að róa Minibanken um páskana en það var erfitt að fá löndun í Båtsfjord því um páska hér hverfur allt fólk héðan upp á fjöll bærinn er nánast tómur má segja aðeins er eftir fólkið sem afgreiðir í búðunum. Við náðum þó að draga 2 sinnum fyrir og eftir páska. Eftir að línan er dreginn um borð í bala þarf að beita hana aftur en á Minibanken notum við 3mm nylonlínu sem norðmenn kalla Vormline eða Polarline 

 

 

 

 

 

Svanur kom svo í frí af Meløyfjord og þá tókum við netin um borð í Minibanken 2 og tókum tvo róðra með netin. Síðan var haldið suður á bóginn til Reipå þar sem við byrjuðum að tæma húsið okkar fyrir væntanlega sölu tókum reyndar í millitíðinni  eina helgi í Kaupmannahöfn hjá Lovísu dóttir okkar 

 

Olían tekin á Minibanken um páskana 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Í lok apríl var svo keyrt á stað norður á bóginn aftur þetta er nú ekki nema 1200 km skreppur kvótinn kláraður á Minibanken og við strákarnir héldum af stað með Solrun B , ekkert varð úr skrapfiskeríinu sem fyrirhugað var því stjórnvöld ákváðu að loka fyrir beinar veiðar í keilu og löngu, var sett 20% meðaflaregla á keilu þ.e.a.s afli í keilu má ekki yfirstíga 20% af heildarafla innan vikunnar. 

 

 

Á landleið á Minibanken með góðann afla en april og Mai eru bestu mánuðirnir hérna til róa með vormline þá er þorskurinn svangur eftir hafa fyllt sig upp með loðnu í mars og notað mikla orku til hrygna þá tekur hann línuna grimmt 

 

 

 

 

 

 

Beðið eftir löndun á Minibanken þarna fegnum við góðann afla 2,5 tonn á 6 bala , Sólrún bara nokkuð sátt með daginn 

 

 

 

 

 

 

 

 

Því fórum við að leita að ýsu en ágæt ýsukropp var hér á heimamiðum en því fylgdi þorskur og með aðeins 7,5 tonn eftir af þorskkvótnum varð þetta stutt úthald. Má segja að við höfðum byrjað 10 dögum of snemma því eftir sem leið á mánuðinn jókst ýsuveiðin jafnt og þétt en því miður fyrir okkur búniir með þorskkvótann og meðafli í þorski byrjar ekki fyrr en 1. júlí.

Nú bíðum við eftir að grálúðan byrji en það opnar á kl 0001 þann 3 júni næstkomandi. Síðustu ár höfum við tekið grálúðuna á heimamiðum niður í bananaholu sem er mið ca 70 mílur NNV af Båtsfjord. Í ár verður það Tromsøflaket. Tromsøflaket eru mið sem ganga út úr landsgrunnkantinum þegar hann sveigir norður eftir frá Noregsströnd með stefnu á Bjarnarey, Í öllum þessum kanti frá suður Noregi og norður úr á 300 til 400 fm er grálúða að sjálfsögðu í mismiklu mæli. Við meigum veiða 15 tonn af grálúðu í ár og á Tromsøflaket er oft þröngt á þingi og sennilega verðum við vera mætt sólarhring áður en opnað er fyrir veiðina. Þar sem við ætlum að vera er ca 80 mílur til lands svo þetta er langt út í hafi.

Á meðan við höfum verið að bíða eftir grálúðunni höfum við sinnt reglubundu viðhaldi um borð í Solrun B skipt um reimar og kross i tengi fyrir glussadælu en verður taka frá glussadæluna til að skipta um reimar, skipt um legur i rúllum í spilinu og látið renna skífuna, einnig sett upp nýja línu sem við fengum hjá AS Fiskevegn og svo framvegis eða frávegis  

 

 

 

 

 

 

 

Myndir fyrir vélstjórana en þennan spider eða kross vorum við skipta um og reimar í leiðinni 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Í ár fáum við veiða kóngakrabba á báða bátana okkar leyfið var í höfn 29. apríl eftir langt og strangt umsóknarferli þar sem við urðum að sanna búsetu í Austur Finnmörku en aðeins geta skráðir fiskimenn sem eru búsettir í Finnmark ( Finnmark er nyrsta fylki Noregs ) fengið veiðileyfi á kóngakrabba. Kóngakrabbinn hjálpar til því  vel er borgað fyrir krabbann og lítil kostnaður er við ná í hann. Mikill skerðing var í kvótanum milli ára en í ár meigum við veiða 2 x 740 kg af kóngakrabba einn kvóti á Minibanken og einn kvóti á Solrun B , síðan er Svanur með kvóta á Minibanken 2 . Þetta er svipað og einn strandveiðiskammtur. Mjög gott verð er á kóngakrabba núna eða 720 norskar krónur fyrir kg. 720 kr á bryggjunni í Båtsfjord svo á eftir að flytja hann með flugi til Evrópu, Bandaríkjana eða Asíu svo það má reikna  með að krabbinn sé nokkuð dýr þegar hann er framreiddur á veitingastað í New York eða Tokyo.

 

Búið að setja krana á Solrun B til hífa inn krabbagildrunar 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Þegar grálúðuvertíðin er búin er planið að taka krabbann á báða bátana , síðan er planið að taka beitingarvélakerfið úr Solrun B og útbúa bátinn á net og reyna að veiða ufsa í sumar og í haust.

  

Minibanken og Minibanken 2.

Minibanken er Viksund bátur smíðaður 1973 mælist 33 fet eða 10,05 metrar hefur 230 ha perkins vél 

 

Minibanken 2 er Cleopatra upprunalega 38 fet en mælist nú 36 fet eða 10,97 m langur hefur 550 ha cummins vél 

 

 

 

Síðan er það Solrun B sem er Viking 1200 40 fet eða 11,94 m með Yanmar 650 ha vél.

Þetta eru bátarnir í fjölskyldunni 

 

 

 

Solrun B tekin í Løfte Við notuðum einnig tækifærið til að taka Solrun upp og botnmála og skipta um zink og venjubundið vorpúss 

Styttist í páska.

Vorjafndægur var í fyrradag 20 mars  styttist svo sannanlega í páska en páskadagur eru snemma þetta árið en það er tunglið sem ræður hvenær páskar eru dagsettir , sagan segir að upphaflega hafi dagsetning páska farið eftir tímatali gyðinga en þeir notuðust við tunglár því getur dagseting páska færst fram og tilbaka um ca einn mánuð , síðan er spurning hvers vegna var bara notað tunglár fyrir páska. Þar sem ég hef numið fræði í siglingarfræði því lærði ég meðal annars páskar eru fyrsta sunnudag eftir fyrsta fulla tungl eftir vorjafndægur , vorjafndægur er yfirleitt á sama degi getur þó sveiflast frá 19 mars til 21 mars því þar er notum við sólina að sjálfsögðu. 

 

Þetta tungl köllum við páskatungl og við sem stundum fiskveiðar vitum að páskatunglið er eitt það mikilvægasta varðandi göngumynstur á hrygningarfiski þ.e.a.s fiski sem gengur langaleið til að hrygna eins og tildæmis þorskur og þá er frekar auðvelt að veiða þorskinn. Hér í Noregi er páskavikan yfirleitt stærsta vikan á lönduðum þorski var það reyndar á Íslandi áður fyrr einnig. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Annars er ég bara nokkuð góður búið að binda Solrun B síðasti róður fyrir stopp var 15. mars síðastliðinn fyrsti róður þetta árið var 6 feb svo úthaldið var ekki langt þetta skiptið . eiginlega var þetta leiðindarvetur hérna eilífar brælur og  svangra manna veður . Vegna þess hvað við höfum lítinn þorskkvóta reyndum við að einbeita okkur að ýsunni hérna í Norðrinu en ýsuveiðin hérna er ekki svipur um sjón eins og veiðin var hérna fyrir 5-6 árum. Það kom 14 daga tímabil hérna með mjóg góðri ýsuveiði skiptist á hálfann janúar og hálfann feb.

Planið er að byrja á Solrun B 2. Maí þá verður farið á skrap eins og var gert i skrapdagakefinu á Íslandi. Við eigum eftir 7 tonn af þorski sem verður púsluspil að láta það duga til jóla . Kvótaniðurskurðurinn í þorski er brattur hér og tikkar sérstaklega þungt inn í ár í okkar grúbbu þ.e.a.s kvótalengd undir 11m. Í 2022 gekk illa að ná heildarþorskinum í þessari grúbbu var mikill óveðurs vetur og bara frekar lélegt fiskeri þá fékkst leyfi fyrir því að færa milli ára 25% yfir á 2023 svo kvótaniðurskurðurinn milli 2022 til 2023 varð enginn þrátt fyrir 20% niðurskurð í heildarkvótanum frá 2022 til 2023, síðan er mjög góð veiði í fyrra og allir bara sáttir og löngu búnir að gleyma 2022, síðan er heildarkvótinn í þorski minnkaður um 20% milli 2023 og 2024 og í árslok átti mín grúbba þ.e.a.s kvótagrúbba undir 11m lítið til flytja yfir á 2024 því má segja að tveggja ára niðurskurður kemur í andlitið á mónnum núna í 2024. 

Reyndar höfum við aldrei átt í vandræðum með veiða okkar þorskkvóta þvert í mót höfum við alltaf verið að forðast þorsk. 

Kvótagrúbban sem við tilheyrum er einnig eina kvótagrúbbann í Konungsríkinu sem hefur bara einn kvóta á bát það er leyfð svo kölluð samfiskiregla þar sem er heimilt að veiða einn kvóta í viðbót þ.e.a.s tvo kvóta á einn bát, það er búið að þrengja þær reglur þó nokkuð þessi regla var í upphafi hugsuð til að sjómenninir gætu unnið saman á öruggari hátt notað einn bát til veiða tvo kvóta , svo fór það auðvita út í tóma vitleysu og menn byrjuðu að leiga kvótann frá sér ( kunnugtlegt). Því voru reglunnar hertar og fylgst meira með því báðir eigendur væru um borð og báðir skrifuðu undir löndunarseðilinn.

Minibanken hennar Sólrúnar hefur verið notaður inn á milli þá góðviðrisdaga þeir hafa reyndar ekki verið margir í vetur svo ég held að það séu 4 róðar í heildina. Hún hefur 12 tonna kvóta en hennar bátur er í opna kerfinu. Hún fær 8 tonn úthlutað frá sinni grúbbu þar af eru 6,3 tonn örugg síðan er 1,7 yfirreiknuð þ.e.a.s það eru 1500 bátar i opna kerfinu og ef allir fiskuðu sinn úthlutað kvóta sem nánst aldrei gerist þá er ekki nógur heildarkvóti fyrir alla því nota þeir þessa aðferð þessi 1,7 tonn geta horfið. Hún fær svo 4 tonn frá Samíska kvótanum. Samar hafa yfir að ráða eigin kvóta sem er úthlutað til báta sem eru skráðir í Samískum sveitafélögum og Båtsfjord er eitt af mörgum sveitafélgum sem eru skilgreint með samískum rótum.

Fyrir tveimur árum koma krafa allir fiskibátar undir 15m skulu vera útbúnir með vöktun þ.e.a.s búnað sem sendir staðsetningu stefnu og hraða til Norsku Fiskistofu á 10 min fresti. Búið að vera á stærri bátum lengi, Ekki var hægt að nota Ais kefið því það stæðist ekki persónulög og hægt væri að slökkva á þeim búnaði. Þetta er innsiglaður búnaður og þú færð ekki að halda úr höfn ef hann er bilaður, það má heldur ekki slökkva á honum þ.e.a.s rjúfa strauminn nema með samþykki Norsku Fiskistofu og þá skal báturinn hafa nákvæmlega sömu staðsetningu fyrir og eftir . Það eru mörg fyrirtæki sem hafa þróað þennan búnað þannig að þú getur keypt þennan búnað frá nokkrum aðilum og einhver samkeppni er í áskriftinni einhver er ódýrari en annar. Þessi búnaður er einn liður í þeirri löngu keðju um fiskiglæpi ólöglegt athæfi s.s brotkast , framhjálöndun og svoleiðis. Samhliða þessu fengum við aflaveiðibók sem þarf að fylla út og vera búið að senda minnst 2 tímum fyrir brottför

Svo nú er fylgst með þér tildæmis ef þú ferð út fyrir hafsvæði þitt hér eru þeir mjög strangir á hafsvæði. Tildæmis getur bátur sem ekki stendst yfirísingu fengið leyfi til að fara út fyrir 12 mílur að vetri til og bátur sem ekki hefur millibylgjustöð fær ekki leyfi til að fara út fyrir 35 milur. Hafsvæðin eru skilgreint fjord fiska fyrir innan grunnínu l, kystfisk það er 12 mílna landhelgi, bankfisk1 það er 35 mílna landhelgi og svo er það bankfisk2 150 milur .

Einnig eru hérna svo kölluð havressursloven þýðist kannski sem nýtingarlög á hafinu , þetta eru svona heildarlög um fiskveiðar í þeim lögum lemur fram að öll föst veiðarfæri þ.e.a.s lína,net, gildur og slíkt skal tilkynnast á þann bát sem leggur veiðarfærin.

Nú geta yfirvöld s.s. notað vöktunina sem sönnunargögn móti mönnum og notað þau aftur í tímann segjum sem sé að þú ert á bát sem má ekki fara út fyrir 12 mílur og leggur nokkrum sinnum út fyrir milli 12 og 15 mílur. Þeir uppgvötva þetta lögbrot athuga þeir þig aftur í tímann og sjá kannski að þú hefur gert þetta áður þá geta þeir gert aflann þinn upptækann fyrir þau skipti sem þú fórst út fyrir.

Annað dæmi nú er það þekkt hér að tveir bátar nota sömu veiðarfæri þ.e.a.s þegar einn bátur er búinn með kvótann tekur nýr bátur við veiðarfærunum samkvæmt lögunum hérna er það ekki heimilt svo nú eftir vöktunin er kominn gera þeir fylgst náið með því og ef þeir sjá að bátur er að draga veiðarfæri sem eru tilkynnt á annan bát , geta þeir tekið þig og gert aflann upptækann. 

Þetta var svona útúrdúr hvernig sjálft kerfið er að yfirtaka sig sjálft og eins og sagt var í Little Britain " Computer says no "  

Nýja árið byrjað

Samt enginn róður á Solrun B fyrr en 7 feb , Ég tók ákvörðun að byrja ekki fyrr en 1 feb en svo var auðvita bræla fyrstu dagana svo fyrsti róður var ekki fyrr en þann 7 feb. Ástæðan fyrir því að byrja ekki strax þetta árið var  vegna mikils kvótaniðurskurðar í þorski. ástæðan var sú að ef allt er eðlilegt eykst ýsan í aflanum þegar líður á Janúar. En auðvita varð góð ýsuveiði strax í janúar, svo maður er ekki Hábeinn heppni hérna. 

Við ákváðum að róa litla Minibanken í Janúar yfirleitt er besta þorskverðið í janúar í Noregshreppi , en eins og ég skrifaði hérna ofar er ég greinilega enginn Hábeinn Heppni því við hjónin veiktumst sennilega fengið kvefpestina covid-19 sem keyrði okkur bókstaflega í rúmið í 14 daga frá 8 janúar. Svo janúar flaug bara fram hjá okkur.

Við náðum þó einum róðri í janúar við fórum á fimmtudagskvöldið 25.janúar með 10 bala , árangurinn varð undir væntingum alls ekki eins og hjá Hábeini Heppna. Síðan spáir bara brælu út þennan fyrsta mánuð ársins 2024. Árangurinn varð 1 róður  í janúar. 

Janúar 2024 var reyndar nokkuð stór dagur í norskum sjávarútvegi ríkisstjórnin lagði fram nýtt kvótafrumvarp sem nefnist á íslensku, fólk , fiskur og samfélag . Nú átti reyna stoppa samþjöppun og færa kvóta frá þeim stóru til smáu. 

Eftir hafa lesið þetta frumvarpið upplifði ég mig í myndinni Groundhogs day því ég er búinn að upplifa þetta allt saman áður á Íslandi alveg ótrúlegt hvað mannskepnan er lík þegar kemur að samfélagslegum þætti á mótum sterkum kapitalískum boðorðum. 

Skuldir í norskum sjávarútvegi hafa aukist verulega síðasta áratuginn tildæmis í norska kystflotanum bátar undir 90 fet (29 m) hafa skuldirnar aukist úr 3,3 milljörðum í 9,6 miljarða sem segt um 200%. Þetta er mest útaf kaupum á aflaheimildum  kunnuglegt hummm.

 

Eins og fyrr hefur komið fram var lítið róið í Janúar við nýtum bræluna í feb til beita nylon vormlínu og lögðum svo tvo stubba ( 3 balar í stubb) og fengum fínann afla svo það kom inn í Minibanken. Solrun B leysti líka landfestar í feb og þar var Svanur Þór Skipstjóri því kallinn var upptekinn á Minibanken og í læknastússi í Kirkenes. Svo allt er að verða eðlilegt hér eftir langt jólafrí en þegar jólafríið er langt er stutt í páskafríið.

Þegar við hjónakornin vorum að koma í land á litla Minibanken varð á vegi okkar blaðamaður frá Kyst og Fjord og úr varð þetta fínasta viðtal við okkur enda lág ágætlega á okkur eftir velheppnað róður í kaldaskít

 

 

Hér mynd af okkur hjónunum tekið  úr viðtalinu 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

https://www.kystogfjord.no/nyheter/i/jlR1xw/med-minibanken-full-av-torsk

linkurinn á viðtalið fyrir þá sem hafa áskrift af Kyst og fjord

https://www.kystogfjord.no/nyheter/i/jlR1xw/med-minibanken-full-av-torsk

 

En og aftur styttist í Jól

Jólafrí er  árviss atburður já flestum og hjá okkur þar sem veiðiálagi er stýrt með kvóta sem endurnýjast við hver áramót  er oft orðið lítið um veiðiheimildir þegar nálgast jól og þá er tekið jólafrí og við strákarnir á Solrun B  vorum búnir með þorskkvótann 3 desember, þá var tekið jólafrí. Vandamálið í ár var að við fundum ekki nógu mikla ýsu til að drýgja kvótann meir. Útgerðin er með rúmar heimildir í ýsu en lítinn þorskkvóta.

 

Á þessum árstíma er venjan að líta yfir farinn veg sem hefur kannski verið mjög hollóttur á köflum hjá okkur þetta árið. Árið hefur verið krefjandi á bæði borð , en svo virðist við höfum náð að lenda að lokum með báðar fæturnar á jörðinni

 

Það var að sjálfsögðu mikið áfall þegar kviknaði í Jakob í feb , það reyndi á sérstaklega andlega það er ekkert grín að vera í brennandi bát út á sjó og þurfa að viðurkenna vannmát  sinn, þ.e.a.s maður sér að maður hefur tapað fyrir eldinum   maður er virkilega lítill á slíkri stundu. Það merkilega var samt ég hélt ró minni allann tímann og við gerðum allt rétt þrátt fyrir allt.  Í okkar tilviki vorum við svo nálægt landi að við náðum að komast í land og bjarga okkur sjálfum sem var það jákvæða út úr þessu slysi. Í svona óhöppum eru alltaf punktar sem þú hugsar meira um  , í mínu tilviki var það hvað tíminn getur verið afstæður þetta var bara sekúndu spursmál hjá okkur þegar ég ligg á bryggjunni síðastur frá borði yfirtendrast báturinn við erum að tala um 5 sek kannski  10 sek. 

Við höfum náð vinna okkur vel út úr þessu slysi og strákarnir eru áfram með okkur á Solrun B. 

Svo í mars vorum við bara í lausu lofti, tókum samt fljótlega ákvörðun um að halda áfram og byrjuðum að leita af nýjum bát. Samstarfið við tryggingarfélagið gekk mjög vel og ca 20 dögum eftir slysið var tryggingaruppgjörið klárt og við komin á fullt að leita að nýjum bát. Við vorum ekkert sérstaklega að leita að bát á Íslandi en ég hafði þó samband við Trefjar og Aflmark hann Villa. Síðan gerðist það að Víkingbátar ehf höfðu samband og buðu okkur tvo báta sem þeir voru að spá í að selja Otur ÍS og Karólína ÞH í framhaldinu gerðust hlutirnir hratt og í lok mars var komið bindandi samningur milli okkar og Víkingbáta um kaup og sölu á Karólínu ÞH. 

Til gera langa sögu stutta keyptum við Karólínu og fékk hún nafnið Solrun B. Ef ég hefði vitað allt bullið og regluverkið sem fylgdi því að kaupa bátinn hefðum við sleppt því en báturinn var ekki kominn til veiða fyrr en í júlí 2023. Það sem sagt tók 3 og 1/2 mánuð allt þetta ferli þrátt fyrir allt. Fyrst tók Norska Fiskistofa heilar 7 vikur að gefa okkur leyfi fyrir því að flytja veiðiheimildinar frá ónýtum Jakob yfir á nýja bátinn . Síðan tók við heilmikið suðubull við Norsku skoðunarstofuna Polarkonsult í Harstad sem ég samdi við. Því reyndar lauk ekki fyrir en 1 desember þegar endalegu stöðugleikagögin fengust stimpluð . Þá fengum við loksins nýtt endanlegt Haffæri.

Veiðar gengu þokkalega á Solrun B við áttum allann þorskkvótann eftir sem voru heil 36 tonn fyrir árið 2023 , við náðum að tvöfalda hann í gegnum ferskfiskordningen svo við fiskuðum 72 tonn af þorski en það sem klikkaði hjá okkur var ýsan þar fengum við aðeins 14 tonn í haust sem er nánast stórt 0. 

Svanur Þór endurnýjaði sinn bát í sumar , keypti Cleopatra bát sem var byggður á Íslandi 2003 sem Hrólfur Einarsson , var fluttur til Noregs 2007, þetta er fínasti bátur og mikill stækkun frá gamla Viksund frá 1973 . Báturinn fékk nafnið Minibanken 2.

 

 

Minibanken 2 byggður sem Hrólfur Einarsson til Bolungarvíkur á Vestfjörðum

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gamli Minibanken keypti svo Sólrún svo það eru komnir 3 bátar í fjölskylduna. Tveir bátar í opna kerfinu og Solrun B í lokaða kefinu með 9 til 10 m kvóta .

 

 

Hér liggja þeir saman Minibanken og Minibanken 2. Minibanken er Viksund byggður 1973 svo jafngamall og undirritaður.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Á aðventunni á maður til  að hugsa sig vitlausann og byrja  spá í því hvernig í ósköpunum hefur þetta skeð að fjölskylda frá Bíldudal  með rætur í Arnarfjörð , Tálknafjörð , Barðaströnd og Jökulfirðina byrjar gera út í Båtsfjord í Norður Noregi í landi Sama , 1180 sjómílur ( 2185 km) frá Bíldudal stefnan ca í Norðaustur  með alls enga tengingu við svæðið nema fiskinn!.Ástæðan er rétturinn til meiga fara og veiða fisk. Ég ætla ekkert að fara út í skrif um kvóta og kvótakefið hér rétt fyrir jól. Ég hef  bara gert mér betur grein fyrir því að Austur Finnmark þar sem við búum er í svipuðum sporum og Vestfirðir voru í kringum 1990 það er baráttan um sinn tilverurétt. Ég hef snúið peningnum fram og tilbaka en alltaf kemst ég að sömu niðurstöðu þrátt fyrir excel skjöl geta sagt annað . Tilveruréttur fólks er sterkari en arðsemi og gróði útvaldra

 

    

 

 Gleðilega hátið allir saman.

 

 

Veturinn farinn að sýna klærnar

Veturinn er sennilega búinn að ná yfirhöndinni þetta árið, meiri segja erum við feðgar búnir að ræsa snjóblásarann. Komið gott með snjó og fjallið þ.e.a.s fjallvegurinn milli Båtsfjord og Tana tildæmis lokaður í gær vegna óveðurs. 

Við strákarnir á Solrun B höfum legið núna velbundnir við bryggju í rúma viku ekki vegna  veðurs allann tímann heldur er kvótinn nánst búinn þ.e.a.s þorskurinn og við höfum ekki tekist að finna ýsu hérna í Austur Finnmark. Austhavet hefur klikkað sem hefur leitt til þess að þorskkvótinn er nánast búinn. Vegna þess hvað við erum með lítinn þorskkvóta höfum við reynt að drýgja hann með því að veiða ýsu og taka fullann þátt í ferskfiskordningen sem er bónuskvóti í þorski til tryggja hráefni til vinnslu seinnihluta ársins svipað uppbyggt og  línutvöföldunin sem var á Íslandi í gamla daga. Þannig höfum við náð að gera heilsársútgerð eðs svo gott sem , En í ár hefur ekki verið ýsa, við sáum reyndar blikur á lofti í fyrra þar sem ýsuveiðin drógst mikið saman hérna.

Góð Ýsuveiði hefur verið vestar í Vesterålen úti á Malengsgrunnet sem er útaf Tromsø, eiginlega hefðum við átt að vera þar í Oktober þar er reyndar enginn þorskur sem meðafli sem flækir málið aðeins og svo erum við búin að búsetja okkur hér í austrinu til þess að hætta þessi flakki sem búið var vera á okkur í mörg ár! enn enn .

 

 Annars er ég bara nokkuð góður við tókum þátt í seinna grálúðutímabilinu í ágúst það gekk ljómandi vel og var fínt með lúðu og gott með meðafla þorsk, hlýra og ýsu. Seinna tímablið í grálúðu var opið í 9 daga náðum við 5 róðrum enda fer alveg 2 sólarhringir í róðurinn. Eftir grálúðuna var það beint inn í Barents Skipsservice setja um borð sjókælirinn frá Kælingu ehf og laga hitt og þetta , tvöfalda lunningar og setja ballest til báturinn teljist hæfur til bankfiske yfir vetrarmánuðina þ.e.a.s báturinn standist svokallað yfirísingar tilvik í stöðugleikanum.

 

 

 

Hér er kælirinn kominn um borð smellpassaði bakobrðsmegin í vélarrúmið

 

 

Tók þetta auðvita mun lengri tíma en reiknað var með allt sem var gert, við byrjuðum svo að róa eftir 10 okt og mánuði seinna erum við nánast kvótalausir í þorski. Yfirleitt hefur 20 tonn af þorski  dugað okkur vel til róa allt haustið hérna tildæmis fyrir 3 árum áttum við 6,7 tonn eftir þegar við hófum róðra og náðum við að drýgja það til 17 desember en þá var bónus í þorski reyndar 40% í dag er hann 20%. 

Báturinn hef reynst vel var smá lærdómur að byrja aftur með beitingarvél. Ekki verið á dekki á beitingarvél síðan 1995 þegar ég var vélavörður um borð í Guðrún Hlín frá Patreksfirði.

 

Í ágúst keyptum við hjónin gamla  bátinn af Svani Þór en hann hafði stækkað við sig keypt sér stærri bát. Það tók reyndar dá góðann tíma að fá bátinn skráðann og veiðileyfið samþykkt á Sólrúnu en allt gekk það fyrir rest og rérum við honum í september til að ná krabbalágmarkinu en til fá fullann krabbakvóta er krafa að veiða fyrir kr 200.000 norskar. Gekk það þokkalega en september er eiginlega lélegasti mánuðurinn til róa með línu hér á grunnslóðina en við náðum takmarkinu svo Krabbakvóti á Minibanken á næsta ári.

Minibanken er smíðaður 1973 sama ár og undirritaður, byggður úr trefjaplasti hefur allatíð reynst vera happafleyta.

 

Hér er hann Svein Johansen frá Sund í Lofoten en Svanur keypti bátinn af honum , Svein var ekta kall og hjálpsamur og kenndi mér mörg góð trix. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Útgerðarmaðurinn á Minibanken sennilega reikna út aflaverðmætið þennan daginn

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Góður róður á Minibanken við eigum enn eftir 2,3 tonn af kvóta á Minibanken sem var planið ná upp fyrir jól 

 

 

 

 

 

 

 

Það eru samt blikur á lofti í norskum sjávarútvegi þorskkvótinn er skorinn mikið niður þriðja árið í röð þannig að árið 2024 verður búið að skerða hann um 60% síðan metkvótinn ein miljón tonn var árið 2013. Heildarkvótinn er kominn niður undir 400 þúsund tonn , svo við sem höfum lítinn kvóta í þorski fáum mjög lágann kvóta á næsta ári og það sem verra er að heildarkvótinn sem er í ferskfiskordningen fer einnig mikið niður , svo eftir mjög góð ár er komin krísa í norskan sjávarútveg. Sérstaklega fyrir minni flotann sem hefur ekki möguleika til kaupa sér meiri veiðiheimildir , því bátar undir 11m eða hafa kvóta undir 11m meiga bara hafa einn grunnkvóta á meðan bátar yfir 11m meiga hafa allt að 5 kvóta þ.e.a.s 1 grunnkvóta og 4 uppkeypta kvóta af öðrum.

 

Solrun B, gæti verið að hún verði meira bundin við byrggju heldur en við reiknuðum með þegar báturinn var keyptur vegna breytra rekstrarforsenda , svona getur þetta sveiflast til.

 

 

 

 

 

 

 

 

Mikil fjárfesting hefur átt sér stað hér í konungsríkinu Noregi  , margir nýjir bátar hafa verið byggðir, fjármagnskostnaður til gera þessar fjárfestingar hefur verið góður hérna lágir vextir og tilgangur að fiski hefur verið góður þ.e.a.s kvótar hafa verið rúmir .

Blikur eru því á lofti mikill niðurskurður í þorskkvóta niðurskurður í ýsu og grálúðu svo er er það stóra sem kemur til höggva stórt hérna í nyrsta fylki Konungsríksins niðurskurður í kóngakrabbakvótanum verður hvorki meira en  minna en 60% fer úr heildarkvóta 2300 tonn niður í 983 tonn, síðan hafa stýrisvextir hækkað mikið eru núna 4,25%  sem hefur leitt til hærri vexti á lánum, norska krónan hefur svo fallið mikið síðustu mánuði sem hefur hækkað olíuverð og öll aðföng. Og þeir sem gera út á línu hafa einnig fundið fyrir hvað beitukostnaður hefur aukist mikið og þar að leiðandi beitingarkostnaður tildæmis ef þú leigir beittann bala hérna hjá beitingarþjónustu kostar hann núna 900 kr norskar krónur ekki eins slæmt hjá okkur sem höfum beitingarvél  

En svona hefur þetta svo sem alltaf verið í sjávarútvegi það koma góð ár svo koma erfið ár erum við  að stefna inn í slíkt tímabil núna eflaust verður mjög erfitt hjá mörgum sérstaklega hjá þeim sem hafa fjárfest í mjög dýrum bátum og hafa frekar lítinn kvóta.

Annars erum við nokkuð góð hér í austri eða eystri það er alveg klárt að næstu ár verða meira krefjandi fyrir okkur þurfum að leggja niður púslin sem við fáum rétt niður. Það þýðir ekkert að gefast upp þó svo kaldur vindurinn blási á móti eins og vinur minn Þorsteinn Máni segir " þá er bara bíta í skjaldarendur og þeysast fram í orrustu " 

 

 

 

 

 

 

Sumarfærsla

Veturinn var þungur andlega ,veðurfarslega og líkamlega ( mikill snjór )

Fljót á litið var síðastliðinn vetur eiginlega sá óraunverulegast sem ég hef upplifað,  Hann byrjaði á fríi og í staðinn fyrir að halda suður í sólina héldum við hjónakornin til Íslands halda upp á 50 árin hjá undirrituðum og fara á Níu Líf í Borgarleikhúsinu sem var afmælisgjöf og jólargjöf frá fjölskyldinu okkar.

Í lok janúar var svo haldið norður í Båtsfjord og vetarvertíð hófst hjá okkur á Jakob , fengum við einn róður síðan kom 10 daga bræla , eftir hafa orðið leiður á þessari endalausu brælum ákvað ég að fara í kaldaskít inn á Varangerfjörðinn sem er eiginlega austasti fjörðurinn í Noregi þó svo nokkrir litlir firðir liggja inn úr honum að austanverðu. Varangerfjorden er gjöful fiskifjörður. Yst í Varangerfirði vestanmegin er eyjan Vardø, göng tengja eyjuna við fastlandið. Til koma sér inn á Varangerfjörðinn þegar maður kemur vestan að fer maður yfirleitt milli Vardø og fastalandsins í gegnum sund sem heitir Bussesundið í miðju Bussesundinu landmegin er höfnin Svartnes.

 

Akkúrat þarna í áðurnefndu Bussesundi kveiknaði í Jakob , varð ég fyrst var við reyk í myndavélinni sem sýndi okkur mynd af millidekkinu og á einhverjum mínútum vorum við búnir að missa öll tök á eldinum sem kveiknaði í skorsteinshúsinu. Neyðarkall sendum við og setti ég stefnuna beint inn í höfnina í Svartnesi um leið og ég sendi út neyðarkallið, 0,4 mílur voru í höfnina þessar 0,4 mílur voru lengi að líða reyndum við að slökkva og ráða við eldinn án árangurs svo ég tilkynnti strákunum að leið og við næðum í höfnina væri bara eitt að gera bjarga okkur sjálfum sem við náðum að gera , þegar ég rúlla inn á bryggjuna verður einhvers skonar yfirtendring í bátnum einhverjum  10-20 sek eftir ég yfirgaf bátinn , ekki alveg laust við að ég hafi aðeins titrað og skolfið. Svartneshöfnin verður eftir þetta  greypt í hjartað mitt sem okkar lífhöfn.Talandi um sek spursmál þá gerði ég einn mikill misstök þarna þegar við komum að höfninni ég fór aftur inn í stýrishúsið til tilkynna að við værum að yfirgefa bátinn það átti ég aldrei að gera þessar 30 sek sem fóru í það hefðu getað orðið mér að aldurtilla svo  svo naumt var þetta.

Báturinn gjöreyðilagðist en við strákarnir björgðumst þsð var fyrir öllu. Vetrarvertíðin varð því 1 róður. Eftir svona atburð er höfuðið eiginlega á haus. Veit ekki hvort það eru tilviljanir eða hvað en að eldurinn hafi einmitt byrjað á þessum stað eiginlega í hafnarmynninu í Svartnesi einnig þennan dag 14 feb var slökkviliðið í Vardø með æfingu og þegar ég sendi út neyðarkallið voru vaktaskipti á æfingunni svo slökkviliðið var útkallsklárt þegar neyðarkallið kom. 

Eftir brunann hef ég farið einu sinni um borð í bátinn fékk að fara um borð þegar lögreglan og fulltrúi tryggingarfélagsins höfðu lokið skoðun þetta var mánudaginn 20 feb tæpri viku eftir slysið , það er eiginlega ekki hægt að lýsa þeirri upplifun, kojan mín sem og aðrar kojur fremst í bátnum sluppu, milli kojustokksins og dýnunnar geymdi ég skipstjórnarskírteinin mín og vinnu ipad. Ipadinn var nær stiganum upp í stýrishúsið annars voru þessir hlutir hlið við hlið skírteinin sluppu bara sviðnuðu aðeins en ipadinn var gjörsamlega bráðnaður. 

 

 

Svona brann báturinn við kaja í Svartnes , undirritaður gat reyndar ekki horft á bátinn brenna heldur ákvað  þess í stað halda sig inn í lögreglubílnum sem var staðsettur á bryggjunni seinna fengum við að nota kaffistofuna hjá Aalasundfisk 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Svona var umleiks um borð í Jakob þegar ég fékk að fara um borð 22. feb 2023

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Þarna sjáum við skipstjórnarstólinn og það sem er eftir af tækjum ef eitthvað var eftir

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Séð aftur millidekkið þarna sér fólk hljóðkútinn og rörið upp þarna byrjaði eldurinn efst uppi þarna var lokað skorsteinsrými sem er brunnið burtu eldurinn byrjaði milli vélarrúmsniðurgangs og skorsteinshúsrýmis upp við efra dekkið

 

 

 

 

 

Eftir ca mánuð með hvíld koma hausnum á réttann stað , rannsóknir fundir með tryggingarfélaginu og afslöppun í suðrænum slóðum tókum við ákvörðun að halda áfram rekstri og útvega okkur annan bát , lögðum við inn tilboð í Húsvíska bátinn Karólínu ÞH- 100 sem er Víkingur 1200 smíðaður í Hafnarfirði af Samtak 2007 , Tilboðið var samþykkt og nú tók við langt og strangt ferli að fá bátinn til Noregs . Fyrst mátti sækja um flutning á veiðileyfi og kvóta frá ónýtum Jakob til  Fiskeridirektoret ( Íslenska Fiskistofa ) nánast formsatriði því um svipað stóra báta erum að ræða og slíkt , en nei kallinn minn þeir tóku sér rúmar 7 vikur til að svara umsókninni. Það tók okkur 104 daga frá því kaupsamnngur var undiritaður þangað til að bátuirnn var kominn til Noregs ekki var mikil munur á norskri eða íslenskri stjórnsýslu varðandi það þó held ég að sú norska hafi flýtt sér aðeins minna.

 

Báturinn fékk nafnið Solrun B og fiskerinumer TF-31-BD , það var slatti sem við máttum gera uppfærsla á tækjum og búnaði en þetta hófst allt saman.

 

 

 

 

 

 

 

 

Við fengum bátinn fluttann til Noregs með flutningarskipinu Skog frá Patreksfirði til Husøya á Karmøy Þaðan var svo siglt upp norsku ströndina til Båtsfjord.

Þegar loksins við vorum komnir til Baatsfjord gátum við  hafið róðra reyndar  er 3 vikan sumarfrí í þessum skrifuðu orðum sem var búið að plana í apríl þvi upprunalega planið var að ná róa bátnum í maí og júní , en við fórum í  okkar fyrsta róður  22 júní svo róðarnir urðu bara 5 á sumarvertíðinni. En við náðum að testa bátinn læra á hann og slíkt laga það sem okkur þótti mætti betur fara .

 

 

 

 

Hér er verið að hífa upp bátinn um borð í Skog á Patreksfirði minn gamli sveitungi Vignir Bjarni Sævarsson tók þessar myndir

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Í öllu þessi ferli þegar við vorum að kaupa bátinn kom norska skoðunarstofan með kröfu að bátuirnn ætti að skoðast sem nýsmíði inn á norska skipaskrá. Ég ekki alveg sáttur og sendi kæru inn til Sjøfartdirektoret Siglingarstofu norðamanna svarið frá þeim kom 22 júni akkúrat þegar ég var að leggja í fyrsta róðurinn. Svarið var eins og ég var búinn að harma á við Polarkonsult mína skoðunarstofu að skoðnair sem gerðar eru íslenskum skoðunarstofum og eru viðurkenndar af Íslenskum siglingaryfirvöldum s.s öxulskoðun, bolskoðun, vélskoðun og slíkt eru fullnægjandi í Noreg þar sem íslensk og norsk siglingaryfirvöld nota sömu reglur og forskriftir. Þetta á að við um fiskibáta undir 15 m . Svo næsti notaði bátur sem verður keyptur þá verður þetta leikur einn 7-9-13

 Þegar við vorum að koma til Ålasund á Solrun B nýbúnir að skríða fyrir Stad í leiðindar gömlum sjó , hringdi síminn á línunni var Jónatan Hróbjartsson Lögfræðingur að tjá mér að við höfðum unnið mál fyrir Landsrétti mál sem ég var löngu búinn gleyma dæmdur fullnaðar sigur vegna kaupa á gallaðari ljósvél í Jakob veturinn 2019. Til að gera langa sögu mjög stutta , á smíðatímanum á Jakob í Stykkishólmi var ákveðið að bæta við ljósavél í nýsmíðina var leitað eftir tilboðum frá 3 aðilum Goon, Aflhlutum og Ásafli. Aflhlutir komu með hagstæðasta tilboðið sérstaklega varðandi afhendingu. Vélin bilaði 2020 var enn í ábyrgð þá kemur í ljós að hún hafi verið framleidd nóvember 2011 s.s var 7 ára þegar hún var gangsett um borð í Jakob apríl 2019 , við töpuðum málinu í héraðsdómi en Landsréttur snéri málinu við seljendur vélarinnar hafa síðan áfrýjað málinu Hæstaréttar svo málinu er ekki alveg lokið  Eiginlega var þetta prinsipp mál fyrir mig bara fannst þetta vera algjörlega galið, kaupa nýja vél í nýjan bát fá svo 7 ára gamla vél reyndar alveg ónotaða vélin  bilaði eftir mjög lítinn gangtíma. Við fórum fram á að fá nýja vél árið 2020.

 

 

Solrun B í Ålasund Við hlökkum til að byrja almennilega róa og reyna draga björg í bú 

 

 

 

 

 

 

 

 

Annað markverkert hjá fiskifjölskyldunni er að Svanur hefur uppfært sinn bát keypt sér Cleópötru sem var byggð til Bolungarvíkur á sínum tíma hét Hrólfur Einarsson nýr sá bátur hefur fengið nafnið Minibanken 2 , Minibanken gamli Viksund báturinn hefur svo Sólrun Aradottir keypt svo nú er komnir 3 bátar í fjölskylduna sem þýðir 3 krabbakvótar í sigtinu.

 

 

Minibanken 2 á landleið. 7 ágúst byrjar svo seinna tímabilið hérna í Noregi þar sem kystflåten Strandveiðiflotinn fær til að ná sér í grálúðu , þá er planið að bæði Solrun B og Minibanken 2 taki þátt og verði tilbúnir taka slaginn 

 

 

 

 

 

Áramótabloggið Gleðilegt nýtt ár og takk fyrir gamla

 Síðasta blogg á þessu ári, þetta blogg kryddast af hálfrar aldar afmælisem er handan við hornið. 1 Janúar verður kallinn 50 ára og það sem meira er 30 ára útskriftarafmæli frá Stýrimannaskólanum í Reykjavík einnig að skella á.

 

Það eru því liðin rúm 32 ár síðan við félagarnir Benedikt Páll Jónsson og ég pökkuðum Fiat Uno 60S fullann af dóti og lögðum af stað til Reykjavíkur þar sem við ætluðum að hefja nám við Stýrimannaskólann í Reykjavík. Fiatinn var fullestaður örugglega yfir lestarmerkjum. Kannski voru það örlögin eða hvað veit ég ekki kannski voru þetta bara hillingar hjá okkur en þegar við snígluðumst upp úr Trostansfirði upp á heiðina sem flestir kalla Trostansfjarðarheiði en heitir víst Nordalsfjall blöstu við okkur tveir puttalingar tvær stúlkur  sem vöntuðu far alveg gullfallegar. Fiatinn fullestaður rétt svo pláss fyrir okkur svo við stóðum frammi fyrir því að henda föggum okkar niður í Nordalinn og bjóða stúlkunum far eða bara veifa og segja sorry við höfum ekki pláss Við félagarnir völdum seinni kostinn afsökuðum okkur og veifuðum, Benni hafði þó orð á því þetta hefði nú aldrei gerst ef Fiatinn hefði verið tómur þ.e.a.s svona gullfallegar stúlkur myndu biðja um far hjá okkur sveitalubbunum.

 

Ég þekkti aðeins til í Reykjavík og Sjómannaskólann eftir hafa stundað nám við Vélskólann sem var og er í sama húsnæði svo ég var kannski kominn skrefinu lengra en Benni. Frændur mínir bræður pabba höfðu stundað nám við Stýrimannaskólann í kringum 1980 , fékk ég góð ráð frá þeim , mér er samt minnistæð tvö ráð frá Guðmundi frænda sem voru:  1. kaupa straufrí jakkaföt sjaldan tími fyrir þvott og gæti hent kæmu upp aðstæður sem hreinlega þyrfti að sofa í fötunum og þá væri sko gott hafa þau straufrí. 2. Drekka brennivín eða kláravín í vatni á öldurhúsunum bæði væri það ódýrara og ekki minnst kallaði ekki fram þynku og það væri mikilvægt námslega séð. 

Þessi ferð var sem sagt byrjun á  frábæru ferðalagi , var alveg einstakur tími þessi tvö ár í Stýrimannaskólanum undir öruggri leiðsögn Guðjón Ármanns skólameistara. 

Við Vestfirðingarnir héldum smá hópinn enda stoltir á þessum árum höfðum ennþá Guðbjörgina í fjórðungunum. Svo það var oft sveifla á okkur á þessum tíma.

Á þessum árum voru ákveðnir umbrotatímar í íslenskum sjávarútvegi, við vestfirðingarnar vorum dálítið kryddaðir af þessu og voru ekkert sérstaklega vel við ákveðinn  mann mjög voldugann sem kom frá öðrum fjórðungi en okkar. Það vildi svo til að var slatti af nemendum frá heimabæ þessa manns þ.e.a.s Hornafirði. 

Við settum nú því ákveðinn varnagla við blessða hornfirðingana , fljótlega sáum við þetta voru bestu skinn og alveg á pari við okkur vestfirðingana. Tildæmis var ég í herbergi með hornfirðingi honum Heiðari Björgvin Erlingsyni og sat svo við hliðina á öðrum í tímum honum Sigurði Ólafsyni báðir öðlingsmenn  Af og til hvessti þó aðeins þegar sjávarútvegsmál voru rædd en lægði yfirleitt mjög snögglega aftur. Hornfiðringarnir fengu og fá toppeinkun frá mér ( okkur) þó svo þeir höfðu stolið frá okkur vestfirðingunum grálúðunni.

Annar flokkur sem var kannski fjölmennur þessi ár sem við stunduðum okkar nám voru Grindjánarnir eða Grindvíkingar. Grindvíkingarnir höfðu okkar virðingu frá fyrsta degi enda höfðu nú margir vestfirðingar haldið til Grindavíkur á vertíð í gegnum árin og að sjálfsögðu af og til  skilið eftir til  kynbætta stofninn.

Námið var fjölbreytt og skemmtilegt. Samt var stundum  skotist á öldurhús. Á þessum árum var Gaukur á Stöng aðal en hinum meigin við götuna var öldurhús sem hét Cafe Amsterdam og þar hreiðruðu við okkur þessa tvo vetur við stýrimannamenn. Siggi Björns Flateyringur og Vestfirðingur var oft  trúbadora á Cafe Amsteerdam  lög eins og "Híf opp æfti kallinn inn með trollið inn inn" okkur stýrimannaskólanemendum fannst þetta lag vera lagið á þessum árum. Einn úr hópnum bað þó Sigga Björns alltaf spila " Á líkbörunum liggur Jón " . Oft voru hlerar saman og trollið óklárt hjá okkur þarna á Cafe Amsterdam en að lokum fór það nú alltaf  klárt í sjóinn aftur. 

Nemendur í Stýrimannaskólanum skiptust á þessum árum í 3 flokka fiskimenn, farmenn og gæslan. Oft var létt grín á milli eins og oft kölluðum við farmennina sápukúlusjómenn og gæslussjómennina fjarðarskarkara en varðskipin lágu oft á þessum árum við akkeri inn á fjörðum, við voru svo oft á móti kallaðir slorkallar.

Í haust hef ég heldur betur rifjað upp fræðina sonur minn hann Svanur Thor og dóttir mín hún Jona Krista eru bæði nú í námi í siglingarfræðum svo hef ég verið að hjálpa til að reikna stórbaugssiglingar , flóð og fjara og kortagerð . Einnig hefur GZ armurinn og GM þyngdarpunkturinn heldur betur verið ræddur og reiknaður fram og tilbaka svo það má segja það að ég hafi engu gleymd þessi 30 ár , reyndar er aðeins auðveldara eiga við þetta núna bara gúgla , gúgl fannst ekki fyrir 30 árum . Samt er gaman að segja frá því að við höfum dustað rykið af NC-99 reiknivélinni sem var algjört tímamótaverkfæri fyrir 30 árum og reyndar mjög góð til sannreyna reiknaðar stórbaugssiglingar en í dag. NC 99 vélina fékk 1992 í gjöf frá foreldrum mæinum. Þegar við svo fluttum fyrir 5 árum til Noregs fannst vélin vel geymt inn æi skáp og núna í haust skiftum við um rafhlöður og bingo NC-99 hafði engu gleymt.

 

Að allt öðru árið okkar hérna fyrir norðan heimsskautabaug hefur bara verið nokkuð gott. Útgerðin hefur rúllað. Jukum um aflaverðmætið milli ára um 21%. Í ár fluttum við útgerðina til Båtsfjord en þaðan höfum við meira og minna gert út síðan 2019. Í ár gerðum við út með svipuðu sniði og undanfarin ár , reyndum að veiða eins mikla ýsu til spara þorskinn , þegar ca helmingur er eftir af þorskkvótanum stoppuðum við og byrjuðum ekki aftur fyrr en um miðjan mai , en þá er komin ferskfiskordningen sem gefur okkur þann möguleika til að halda áfram veiðum í aðrar tegundir svipað og línutvöföldunin. Í ár veiddum við ca 60 tonn af þorski meira en kvótinn okkar var en við höfðum 47 tonn þorskkvóta í ár. Síðan samfiskuðum við með öðrum útgerðarmanni s.s veiddum einn þorskkvóta extra. Svo þorskaflinn í ár var um 150 tonn. Þetta er fyrsta árið síðan ég byrjaði að gera út á linu hérna að við veiddum meiri þorsk en ýsu. Ýsa hefur verið aðalsortinn okkar enda er nánast frí sókn í ýsu hérna. 

 

Löndun hjá okkur á Jakob Pitor stjórnar lestinni, Pitor hefur róið með okkur síðan 2018 þar áður var hann með mér á Polarhav. Var í mörg ár á Íslandi byrjaði sína sjómennsku þar um borð í Ársæll 

 

 

 

 

 

 

 

 

Minibankaútgerðin átti einnig flott ár juku aflaverðmætið um 76% milli ára. Þar kemur kóngakrabbinn sterkur inn en gott verð er á honum. Í bolfiski jókast aflaverðmætið milli ára um 40%. Minibankaútgerðin nýtur góðs af því að útgerðarmaðurinn er ungur og búsetur á Samísku svæði. Kystsamar í Noregi fá sneið af kvótakökunni hérna sem svo deilist niður á alla báta sem veiða í opna kerfinu í sveitafélaginu sem hefur Samískar rætur tildæmis öll Finnmörk hefur samískar tengingar. Númer 2 er svo útgerðarmaðurinn er ekki orðinn 30 ára fær hann extra kvóta fyrir unga fiskimenn sem eiga bát í ár varð það 4 tonn og samakvótinn var 12 tonn. Hér er útgerðarmaðurinn Svanur Þór Jónsson í viðhaldsvinnu.

 

 

 

 

 

 

 

Hér er svo undriritaður með að sjálfsögðu skötu og þorsk. Skatan var kæst að vestfirskzum sið  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Jakob í jólabúningum þetta árið liggur tryggt við Båtsfjordbruket , þar höfum við landað nú í áratug alveg fast síðan 2019. Og komið Båtsfjordfiskinúmer TF þýðir Troms og Finnmark og BD Båtsfjord 

  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Minibanken smíðaður 1973 eins og undirritaður og nóg eftir eins og hann Viksund með gafl 33 fet . Við feðgar um borð eftir velheppnað krabbatúr

Gleðilegt nýtt ár og þökkum það gamla 

Allur þorskkvóti kominn í mál ( boks ) og komið jólafrí.

Já já við strákarnir búnir með þorskinn þrátt fyrir 40% ferskfisk bónus á þorskinn vorum við búnir um mánaðarmótin síðasta með kvótann sem var planið myndi duga okkur heilt til jóla. Í desember tókum við 4 róðra til reyna finna ýsu án árangurs rérum á inndraging. En hérna í meigum við halda áfram róðrum þó þorskkvótinn er búinn en ef þorskaflinn fer yfir 40% er það sem er fram yfir tekið af norsku fiskistofu og við fáum svo 20% af aflaverðmætinu tilbaka, eina krafan er gerð að þú þarft að róa á önnur mið ef þorskafli er yfir 40%.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Yfirleitt gengur það fínt en nú í ár hefur verið svo lítið af ýsu sem meðafla að núna er þetta nánast vonlaust.

 

 

Balarnir teknir í blíðskaparveðdri svolítið gamalsdags balarnir teknir á vögnum setjum 12 bala á hvern vagn svo þegar við róum með 60 eru það 5 vagnar.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Að öðruleiti var haustið mjög gott nánast ekki bræla allt haustið , það sem stoppaði okkur var beitningin þegar er blíða reynir einnig mjög á fólkið í landi sem beitir. Og þegar lítið er um brælur er erfitt að fá fólk úr öðrum skúrum til hjálpa . Við höfum fasta 3 beitningar menn sem beita ca 20 bala á dag. Þegar er blíða dag eftir dag er það erfitt þegar róið er með 60 bala , lagerinn hjá okkur er 146 balar svo það var mikil pressa á fólkinu , einnig var mjög erfitt að leigt bala í ár en það eru 3 beitningarþjónustur hérna sem leigja út beitta bala.

 

 

Innblikk í beitingarskúrana þarna eru okkar fasta beitiningarfólk + ein stelpa em var hjálpa til . Svo þarna fyrir innan beitir hún Sólrún , en það þurfti að ræsa hann út í beitningu 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Þrátt fyrir ýsuleysið var haustið núna besta haustið okkar síðan við byrjuðum róa frá Båtsfjord að hausti til. Fyrsta banklínu vertíðin hjá okkur var 2017. Aflamverðmætið í ár er einnig það mesta. Loksins gekk allt upp eða þannig.

 

Kemur fyrir að krókur fer í háls en þá er bara greiða flækjuna þegar í land er komið. Persónulega finnst mér krókarnir sem hafa nylon taum meira lifandi og eiga það til hoppa út úr balanum 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gekk einnig vel á Minibanken hjá honum Svani bæti hann einnig aflaverðmætið allnokkuð.Bæði fiskaði hann mikið meiri þorsk og svo kom heill krabbakvóti nú í haust.

 

 

Fullur bátur með krabba þarna er Minibanken svo sannanlega Stórbanki 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Krabbinn var tekinn inn á Båtsfjord og fékk gamli ( ég) fara með. 450 kr var fyrir kg þegar við veiddum kvótann , notuðu við 4 öskjur með sild og 100 ltr með disel að ná í þessi tvo tonn . aflaverðmæti upp á 900 þúsund norskar. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Oft alveg frábært myndaefni þegar eru hauststillur og sólin farin lækka verulega á lofti hér er eitt slíkt augnablik

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Nú haust pöntuðum við beitingarkerfi fra Mustad um borð í Jakob komum við til með vera með 15.000 króka , samhliða því keyptum við Sjókælir frá Kælingu sem framleiðir kaldann sjó , með þessu vonum við geta afhent ennþá betri gæði á okkar vöru sem vonandi gefur okkur hærra verð. Planið er setja allt þetta um borð í mars á næsta ári.

 

Jólin kominn um borð í Jakob. Liggjum tryggt í Bjørnsvik huken ( króknum) . En þarna lág í mörg ár báturinn Bjørnsvik yfir hátíðarnir . Bjørnsvik byrjaði koma á vertíð til Båtsfjord 1980 og held að síðasta vertíðin haf verið 2017 eða 18. Mikið er kallað eftir Bjørnsvik eins beitingarskúrarnir sem við höfum eru kallaðir Bjørnsvikbua