Október handann við hornið

Já með sanni segja að tíminn fljúgi áfram sérstaklega þegar maður er kominn yfir fimmtugt. Strax kominn okt og þá eru bara 85 dagar til jóla. Svo áður en maður snýr sér við er komið nýtt ár með nýjum möguleikum. 

September er yfirleitt kallaður Svart September hérna í konungsríkinu þ.e.a.s í fiskveiðahlutanum af ríkinu  en þá er yfirleitt lélegast fiskerií nánast öll veiðarfæri, sennilega skapast það af hitastigi sjávar og fiskurinn er upp í sjó eins og við köllum það nojarinn kallar það fesken eða fisken (eftir hvar þú kemur) går pelagisk. Hitastig sjávar hefur verið stighækkandi hérna síðan ég byrjaði að koma hingað norður yfirborðshiti har um 6-7 gráður fyrstu sumrin hérna í 2014 og 2015 í sumar fór hann í 14,3 gráður. Tek það fram að eru mínar mælingar með hita frá mínum dýptarmælir. Svo það er klárt að það eru breytingar gerast hér í hafinu hvort það er að mannavöldum eða nátúrunnarvöldum ætla ég að láta aðra um að dæma. Þetta hefur svo sannanlega áhrif á allt lífríkið hérna miklar breytingar á stuttum tíma. 

ÍSeptember er einnig  haustjafndægur því í september gerist það að dagurinn verður styttri en nóttin. Svo nú förum við inn í að sólargangur hér í norðrinu verður alltaf styttri og styttri yfir haffletinum eða sjóndeildarhringnum og að lokum kemur hún bara ekkert upp fyrir hringinn þá byrjar  svartatíðin eða mørketid, Það gerist í nóvember nú er Båtsfjord kannski eins og Bíldudalur fjöll sem umkringja staðinn kannski ekki eins tignarleg og Bylta og Bíldudalsfjall. Það er þess valdandi að við erum hætt að sjá sólina aðeins fyrr en svokölluð svartatíð byrjar en frá ca 21. nóvember til 20 janúar höfum við ekki sól.  20 janúar 2025 kemur hún upp hjá okkur aftur kl 1140 að staðartíma og lætur sig hverfa aftur kl 1245.

Svartatíðin kallast einnig bláitíminn sem sagt þeir klukkutímar þar sem er birta eða birtuslæðingur í kringum hádegið.

Svarti September hefur því áhrif á útgerðina hjá okkur eiginlega er ég búinn að læra að í september er best að taka frí en samt samt.

 

Við stoppuðum á Solrun B 14 ágúst var bara svo lítið að hafa og óhemju að krabba í trossunar voru bara gjörsamlega fullar  algjör martröð þegar eingöngu er leyfilegt hafa 2% krabba í róðri  svo við stoppuðum og að sjálfsögðu tókum við krabbann á Minibanken 2 og restina á Minibanken 1, mokveiði var og þurftum við ekki margar gildrur til fá upp kvótana.

 

 

 

 

 

 

 

Eftir þetta skelltum við okkur til Króatíu í viku þar sem bara var slappað af og buslað í sjónum, var alveg frábært fyrsta skipti sem ég kem til Króatíu en mæli með því.

 

Eftir að heim var komið fórum við að undirbúa að byrja aftur á Solrun B fá netin í hafið. áður en farið var á stað var ákveðið að stilla ventla og athuga spíssa í Yanmar í slippnum h Barents Skipsservice , átti þetta að taka ca 1 dag og það stóðast allt vinnulega séð en þegar verið var að setja saman aftur var ákveðið að skipta um o-hringi sem tengja saman sleflögnina frá spíssunum 28 stk og vitið þið þetta var ekki til í Konungsríkinu mátti pantast frá Hollandi átti að taka 4 daga en tók 14 daga með einhverjum misskilningi og bulli klúðraðist þetta svona hjá þeim. Við misstum svo sem ekki af miklu því fiskeríð mjög lélegt hjá þeim sem voru að prufa.

Minibanken er kominn í dvala fram í apríl held ég mögulega tökum við einhvern krabba í janúar ef verðið verður gott og við blönk en Svein vinur okkar frá Sund í Lofoten sagði alltaf þeir sem fiska krabba í janúar er þeir sem eru blankir eftir jólin örugglega eitthvað til í því hjá kallinum.

 

Miklar sviptingar eru framundan í norskum sjávarútvegi , lykilorðið  er kvótaniðurskurður í þeim tegundum sem eru kvótasettar og kvótasetning í öðrum tegundum með miklum kvótaskerðingum. Þannig að nú verður þetta mjög erfitt með lítið kvótagrunnlag. Næsta ár og næstu ár verða því mjög krefjandi fyrir okkar litlu útgerð og fleiri útgerðir. Fólk talar hér um krísuna sem varð í kringum 1990 en þá var síðasta stóra krísa hér sem leiddi til gjaldþrota hjá mjög mörgum útgerðum það sem er kannski ennþá meir krefjandi nú,  er að árið 1990 var bara þorskurinn sem var kvótasettur en aðrar tegundir voru frjálsar svo flotinn gat einbeint sér að öðrum tegundum núna er það öðruvísi nánast allar tegundir eru kvótabundnar svo það má segja að við séum með bakbundnar hendur núna. Hinn hliðin á kvótapeningnum er að skuldseting er hlutfallslega miklu meiri núna en hún var árið 1990 aðallega vegna söluverðmæti kvótans sem hefur skipt um hendur hefur hækkað mjög mikið sem svo hefur leitt til aukinnar skuldsetningar, þriðja hliðin er endurnýjun flotans en mikið að nýjum flottum bátum hafa verið byggðir síðustu árin með tilheyrandi skuldsetningu.

 

Allt stefnir í að þorskkvótinn fyrir næsta ár verði sá lægsti síðan 1991 eða um 311.587 tonn sem svo mun deilast á Noreg . Rússland og aðrar þjóðir sem hafa rétt til veiða Barentshafinu. Svo sennilega mun ég með einn 9m grunnkvóta á Solrun B fá að fiska milli 12 til 17 tonn af þorski á næsta ári. Minibanken sem er í opna kerfinu mun sennilega fá kvóta á milli 5 til 7 tonn. Stórnvöld hafa gefið það út við verðum að hlusta á fiskifræðingana fylgja þeirra ráðum til byggja um sjálfbærann þorskstofn. 

Þegar ég kom fyrst til Noregs að vinna hautið  2008 var þorskstofninn um 430.000 tonn eftir það byrjaði hann telja upp og fór mest í milljón tonn árið 2013 allt eftir ráðleggingum fiskifræðinnar aldrei hefur verið veidd meira úr stofninum en ráðleggingar fiskifræðinnar samt  nú 11 árum eftir toppárið er stofninn kominn undir sjálfbærni veit ekki setur það ekki spurningarmerki við fiskifræðina sem er stunduð bæði hér og víða. 

Í ár hefur líka gerst að ýsukvótinn hefur allur fiskast það hefur ekki gerst síðan 2008 sem sagt verið frjálsar ýsuveiðar þangað til nú hjá kystflåten strandveiðiflotanum ( bátar frá 7m til 29 m ) en 3 . september voru beinar ýsuveiðar stoppaðar í fiskiflotanum sem er yfir 11m þ.e.a.s bátar sem hafa kvóta yfir 11m. Það er mjög flókið að útskýra þetta í stuttu máli. Norðmenn hafa ekki kvótaleigu eða slíkt allir hafa sinn kvóta og í tilfelli þar sem heildarýsukvóti hefur ekki náðst er notast við svokallaða yfirreiknun eða yfirdeilingu. Kvótinn eykst þá á pr bát langt umfram úthlutun bátsins aflamarkinu í tegundinni , þetta gerir mönnum kleift til nýta kvótann til topps. Mjög sniðugt til kvótinn náist þá hafa þeir sem leggja sig eftir ýsu tildæmis möguleika á að veiða hana án þess að þurfa leigja aflaheimildir frá einhverjum sem ekki veiðir ýsu. Ókosturinn er svo auðvita það getur komið upp sú staða að kvótinn fiskast upp eins og í ár þá er þeir sem hafa fiskað yfir sinn úthlutaða kvóta búnir og geta því ekki haldið veiðum áfram beinni sókn í þá tegund áfram geta þeir haft tegundina sem meðafla. Eins og staðan er í dag er leyft hafa 30% meðafla í ýsu þ.e.a.s þeir bátar sem eru búnir með sinn úthlutaða ýsukvóta.

Þessi snúna stað hefur einnig mikill áhrif á vinnslunnar og fiskimóttökunar í landi þær fá ekki nógann fisk sem hefur leitt til að margar hafa bara hreinlega lokað og fólkið komið á atvinnuleysisbætur

Þegar ég upplifa aftur svona ástand 30 árum eftir að ég upplifði síðast svona sjávarútvegskrísu vestur á fjörðum. Vonar maður að norsk stjórnvöld verðleggji öll þessi litlu þorp og fólk sem hefur tekið þátt að byggja upp norskann sjávarútveg á annan hátt en var gert á eyjunni á sínum tíma. 

 

Það þýðir svo sem ekkert að mála allt svart , ferð ekki langt á svartsýninni sagði afi oft, Staðan er samt krefjandi og því þurfum við hugsa rétt og taka réttar ákvarðanir. 

 

 

 

 

 

  

 

 

 

 

 

 

 

 

Bíta í skjaldarendur og áfram gakk